In de omgeving van de hoogwatergeul Well-Aijen vonden archeologen een ruim 2 meter dikke plak veen. Voor Nederland een hele bijzondere vondst. Het veen zat 7 meter onder het huidige oppervlak en onder een dikke laag klei. De klei zorgde ervoor dat het eerdere landschap als het ware bevroor in de bodem. Het veenpakket is opgebouwd van circa 9000 v. Chr. tot ca 1000 n. Chr. Uit de vondst kunnen we dus meer dan 8000 jaar geschiedenis van het landschap aflezen.

Vervening

Uit de vondst van het veen blijkt dat er een tijd was dat de Maasgeul nog open lang, maar geen onderdeel meer vormde van de stromende rivier. De natuur ging haar gang en de geul groeide langzaam dicht. In nattere perioden liep het water naar deze lage plek en het opgeschoten groen kwam onder water te staan en verrotte. Dit verrottingsproces heet vervening.

Onderzoek van stuifmeel

Specialisten stelden vast in welke periode de veenlaag werd gevormd, hoe het landschap er destijds uitzag en hoe warm of koud het was. Uit onderzoek van onder andere de stuifmeelkorrels uit het veen weten we dat het landschap in de Midden-Steentijd (7700 jaar v. Chr.) bebost was, met bomen als den, eik, iep en hazelaar. Rond 5000 v. Chr. komen er meer soorten bomen voor, zoals berk, es en lindebomen. Dit duidt op een warmer klimaat. In deze periode zullen de bewoners het bos gebruikt hebben om in te jagen en om hout te sprokkelen voor vuur en het bouwen van hutten.

Graan

Vanaf 4500 v. Chr. vinden we graan en een grote varensoort. Dat betekent dat er open plekken in het bos zijn waarop bewoners van het gebied graan verbouwen. Langs de bosrand groeien varens. In de eeuwen daarna nemen de stuifmeelpollen van den, eik en hazelaar af, en verschijnen er bomen als beuk en esdoorn. Ook vinden de onderzoekers veel meer graanpollen.

Bewoners van Well-Aijen

Deze informatie voegt veel toe aan onze archeologische kennis van het gebied Well-Aijen. Naast plekken waar de vroege bewoners woonden of waar ze werden begraven en voorwerpen die ze gebruikten weten we nu ook in welk type landschap ze rondliepen en waar ze van leefden.